Miura, Countach, Murciélago… dat zijn de grote sterren. En de rest dan?
- Lamborghini Islero (1968)
- Lamborghini Espada (1968)
- Lamborghini Jarama (1970)
- Lamborghini Urraco (1972)
- Lamborghini LM002 (1986)
De Lamborghini’s met een V10 of V12 achterin kent iedereen. Ze hingen als posters aan slaapkamermuren en worden als eerste gekozen bij games als Gran Turismo of Forza. Maar de geschiedenis van Lamborghini is veel rijker dan alleen de wigvormige supercars. Deze minder bekende Lamborghini’s verdienen ook jouw aandacht – en we vertellen je waarom.
Lamborghini Islero (1968)
Foto: © Lamborghini
Hij zit klem tussen de Miura en de Countach, maar de Islero is niet zomaar een mindere god onder de Lambo’s – het is een van de grootste onder-de-radar-auto’s van de jaren ’60. Het was een van de favorieten van oprichter Ferruccio Lamborghini, en ook Brigitte Bardot had er een. Hij was misschien wat minder extravert, maar dat maakte hij goed met zijn onverwachte nuance.
De Islero – vernoemd naar de stier die de beroemde matador Manolete in 1947 om zeep wist te helpen – leunde zwaar op zijn voorganger 400 GT, maar woog 180 kilo minder. Een jaar na zijn introductie kwam er een S-versie met een tot 355 pk opgewerkte 3,9-liter V12, visueel aangezet met randjes op de wielkasten en ventilatieopeningen daarachter. De Islero bleef maar twee jaar in productie, er werden er 225 gemaakt. Voor fans van cultfilms uit de jaren ’70: ja, dat is een Islero in de Beste Bijrol naast Roger Moore.
Lamborghini Espada (1968)
Hij werd gemaakt van 1968 tot 1978 en was in feite de bestseller van Lamborghini – tot de komst van de Urus. De Espada was een ruime vierzitter die inspeelde op het late-jaren-’60 idee van een ‘playboy-GT’, waarin je dus wat meer vriend(inn)en kon meenemen dan in je ‘gewone’ sportieve kilometervreter.
Hij werd ontworpen door Marcello Gandini bij Bertone en was min of meer de uitwerking van een geweldige conceptcar met middenmotor, de Marzal. Hij slaagde erin diens haast psychedelische uiterlijk te behouden, hoewel de grote glazen vleugeldeuren uiteraard het productiestadium niet haalden (let ook op de gelijkenissen met de Jaguar Pirana one-off uit 1967). Er zijn zat extremer uitziende Lamborghini’s geweest, maar geen met zulke onmogelijke proporties of glasoppervlakken.
Hij ligt laag op de weg, net als de inzittenden, wat rijden tot een nogal ongebruikelijke ervaring maakt. De tweede helft van de jaren ’60 was in het algemeen een door de ruimtevaart geïnspireerde ‘alles kan’-tijd, en de Espada huldigt dat principe in alle opzichten. Lambo’s glorieuze twaalfcilinder lag voorin en werd gevoed door zes dubbele Weber-carburateurs voor snelle, zo niet raketachtige prestaties.
Lamborghini Jarama (1970)
De derde Lamborghini van Bertone en Gandini, en de meest polariserende. Als je ooit een auto kunt bedenken die mooi van lelijkheid is, dan moet het deze zijn. Ook hier moet je je afvragen of er eigenlijk wel íéts klopt van de proporties, maar voor liefhebbers van de wat meer esoterische Italiaanse exotica valt er genoeg te genieten.
Kijk eens hoe gretig de wielkasten zich in de carrosserie vreten, naar die trapezoïde vorm van de achterkant, met die licht verhoogde daklijn die de achterruit omhelst. Inmiddels had Paolo Stanzani de vertrokken technische baas Gian Paolo Dallara opgevolgd. Hij kortte de wielbasis van de Espada 270 millimeter in, maar nam de belangrijkste andere ingrediënten van die auto over.
In 1972 verscheen een Jarama GTS (ook wel gewoon S geheten), waarbij de V12 er 15 pk bij had gekregen voor een totaal van 370 pk, en dat was in alle opzichten een beter gelukte auto (met zalige Campagnolo-wielen, ook nog eens).
Er was ook een one-off Jarama Rally, beter bekend als ‘Bob’ ter ere van zijn maker, testrijder Bob Wallace. Een voorbode van de Sterrato, wellicht? Overigens: de Jarama was de eerste Lamborghini die officieel in de Verenigde Staten werd verkocht. Het was bovendien dé favoriete auto van Ferruccio.
Lamborghini Urraco (1972)
Een kleinere, goedkopere en meer praktische Lamborghini was noodzakelijk geworden toen de economische donderwolken zich samentrokken boven Europa in de jaren ’70. De fabriek overwoog een aantal mogelijkheden, maar wederom kreeg het voorstel van Gandini de voorkeur.
Het borduurde voort op ideeën die hij eerder in de praktijk had gebracht met de conceptcar van Alfa Romeo uit 1968, de Carabo, en de Ferrari 308 GT4. Hoewel de Urraco een kleinere 2,5-liter V8 had – er kwamen later zelfs een uit belastingoverwegingen gunstige 2,0-liter, en een 3,0-liter – en een 2+2-interieur, was hij een scherpere en modernere aanbieding dan rivalen als de (Ferrari) Dino en Porsche 911.
Sommigen schreven de Urraco al meteen af omdat het geen ‘junior’-Countach was, maar z’n insteek was om iets vriendelijker voor zijn gebruiker te zijn. Paolo Stanzani en zijn team ontwikkelden een monocoque waarin de nieuwe, volledig van aluminium gemaakte V8 dwars werd geplaatst achter de rudimentaire achterstoelen.
Er werden er 776 gemaakt, waarna de Urraco transformeerde in de agressievere Silhouette (1976) en de Jalpa (1981). Twee decennia later verscheen het hele idee van een ‘kleinere’ Lambo in de vorm van de Gallardo.
Lamborghini LM002 (1986)
Foto: © TopGear
Vóór de Urus was er de LM002. Daar weer voor verscheen de in een oplage van één gebouwde Cheetah, met de motor achterin. Deze werd ontworpen door ene Rodney Pharis die hem bouwde voor het Amerikaanse Military Technology International, met het oog op een vet contract van het Pentagon. Designtoestanden en juridische problemen draaiden de LM002 de nek om en de Amerikanen gingen uiteindelijk voor de Humvee.
Lamborghini deed al eerder een poging met een andere SUV, de LM001, maar ook dat werd niks. Begin jaren ’80 was het merk in handen van twee zakenmannen, de gebroeders Mimran, die het idee hadden opgevat om het hele offroad-project nieuw leven in te blazen. Nu lag de motor voorin – de 5,2-liter V12 van de Countach – maar de zes dubbele Weber-carburateurs van de LM002 maakten elke militaire toepassing onmogelijk.
Daarom mikte de auto vooral op bedrijven die op zoek waren naar olie, met een civiele versie die vooral in het Midden-Oosten op belangstelling kon rekenen. Een buizen-spaceframe ligt onder een carrosserie die weinig aan de verbeelding overlaat wat betreft z’n bedoelingen. Je kon hem ook bestellen met de 7,2-liter V12 die in de powerboats van Lambo werd gebruikt. Tjonge…
