Toyota is zeker van zijn zaak. Zo zeker zelfs dat ze hun auto op waterstof "Toekomst" hebben genoemd. "Mirai" is namelijk het Japanse woord voor "toekomst". Waarom is Toyota er zo zeker van dat waterstof de toekomst heeft? En is de Mirai de ideale auto voor die toekomst? Autozine reed een week lang op waterstof om de antwoorden op die vragen te vinden.
De elektrische auto is inmiddels definitief doorgebroken en daarom is het wellicht vreemd dat Toyota desondanks inzet op waterstof. Maar… daar heeft het merk naar eigen zeggen een goede reden voor. Om de milieudoelstellingen van de diverse overheden (en Toyota zelf!) te kunnen realiseren is namelijk meer nodig dan alleen elektrisch rijden. Door te kiezen voor meerdere technieken zijn de doelstellingen sneller te realiseren en wordt het risico gespreid.
Het grote voordeel van waterstof is dat het relatief eenvoudig is op te slaan. Elektriciteit daarentegen dient nadat het is opgewekt direct te worden gebruikt. Opslaan kan wel, maar batterijen zijn groot, zwaar, kostbaar en aan (lichte) slijtage onderhevig. Aan de andere kant: elektriciteit is eenvoudig te transporteren en overal voor handen, terwijl waterstof een complex systeem van leidingen vereist.
Vanwege deze verschillen is de ene energiebron niet beter dan de andere, maar kunnen ze elkaar aanvullen. En dat is precies waar Toyota op inzet: de techniek uit de Mirai kan later zijn weg vinden naar andere toepassingen. Bovendien laat de Mirai zich tanken als een gewone auto en dat kan, afhankelijk van de toepassing, een belangrijk voordeel zijn.
Tanken
Op het moment van schrijven telt Nederland 12 tankstations waar waterstof getankt kan worden. Echter, deze zijn niet allemaal publiek toegankelijk en niet overal kan met een pinpas worden betaald. Voor deze test is getankt bij Shell Den Ruygenhoek langs de snelweg A4 en daar is het tanken van waterstof sneller en eenvoudiger dan het tanken van LPG of aardgas! De waterstofpomp staat niet ergens achteraf, maar prominent in het midden. Op een beeldscherm draait een instructiefilm waardoor voor iedereen duidelijk is hoe waterstof tanken in zijn werk gaat.
„De belangrijkste les na een week rijden op waterstof is: als waterstof de toekomst is, dan is Toyota daar klaar voor“
Een volle tank waterstof (zo’n 5 kg) voor de Mirai kost 60 euro en daarmee kan de proefrit van start gaan. Gezien de prijs voor een volle tank is rijden op waterstof zo’n 25% voordeliger dan rijden op benzine, maar lang niet zo voordelig als elektriciteit uit het stopcontact.
Ruimte en uitrusting
Om voldoende waterstof aan boord te hebben voor het afleggen van lange afstanden moet waterstof namelijk onder hoge druk worden opgeslagen. Echter: hoe hoger die druk, hoe dikker de wand van de tank moet zijn voor de veiligheid. Met de huidige stand van de techniek is 5.5 kg het maximum dat in een auto van de omvang van de Mirai past. En daarmee is hét zwakke punt van de techniek blootgelegd: vooralsnog is een kleinere auto op waterstof, met een bruikbare actieradius, technisch niet mogelijk.
De Mirai staat op een gekorte versie van het platform van Lexus’ topmodel: de LS. Echter, omdat dit een Toyota is, is de uitrusting minder weelderig en de ruimte minder overweldigend. Zo kunnen de voorstoelen minder ver naar achteren dan gewenst en gaat het optionele zonnedak ten koste van de hoofdruimte. Gezien de prijs is de uitrusting ruim voldoende. Daarbij trekt een bijzondere knop meteen de aandacht: “H2O”. Door op deze knop te drukken laat de Mirai overtollig water weglopen om te voorkomen dat bijvoorbeeld de vloer van een garage nat wordt.
Waterstof: theorie en praktijk
Water? Jazeker! Alhoewel waterstof brandbaar is, wordt het in de Mirai niet verbrand zoals dat in een auto op benzine of diesel gebeurt. In feite is de Toyota Mirai een elektrische auto die zijn eigen elektriciteitscentrale aan boord heeft. In de zogenaamde “brandstofcel” (ook wel “fuel stack”) wordt waterstof samen met gezuiverde zuurstof omgezet in elektriciteit. Daarbij komt geen schadelijke uitstoot vrij. Uit de uitlaatpijp van de Mirai druppelt slechts puur water. Met de aan boord opgewekte elektriciteit wordt vervolgens een elektromotor op de achterwielen aangedreven.
De Mirai rijdt daarom als een heel gewone elektrische auto. De Mirai is fluisterstil en presteert met groot gemak. Op papier is de Mirai bepaald geen sprinter (0 – 100 km/u in 9 seconden), maar in de praktijk zorgen de extreme souplesse en uitstekende tussenacceleraties ervoor dat de Mirai minstens zo snel voelt als batterij-elektrische auto’s van vergelijkbare omvang.
Vanwege de techniek is de Mirai minder zwaar dan een soortgelijke elektrische auto, maar in de praktijk is het effect hiervan gering. Beide voelen groot en zwaar, waardoor ze iets statigs en groots hebben. Rijden met de Mirai is daarom niet opwindend, maar juist rustgevend. Een week rijden leverde dus geen spectaculaire verhalen of nieuwe inzichten op, maar verliep juist probleemloos en zorgeloos. En daarmee heeft Toyota het belangrijkste doel bereikt: met de Mirai heeft de techniek zich bewezen.
Conclusie
Is waterstof de energiebron van de toekomst? En is de Toyota Mirai daarmee de auto van de toekomst? Waterstof is een logische vervanging van fossiele brandstoffen. Het is schoon te produceren, goed te transporteren en relatief eenvoudig op te slaan. Misschien wel het belangrijkste voordeel: bij het omzetten van waterstof in elektriciteit komt geen schadelijke uitstoot vrij. Voor de industrie en het zware transport heeft waterstof daarom zeker een toekomst.
Of waterstof ook een toekomst heeft in personenauto’s blijft de vraag. Om een auto voldoende bereik te geven is veel waterstof nodig. Daarom moet worden gezocht naar een balans tussen een hoge druk en veilige opslag. Met de huidige stand van de techniek is de Mirai de kleinste auto waarin voldoende waterstoftanks passen om serieuze afstanden af te kunnen leggen. Tegelijkertijd gaan de ontwikkelingen in de wereld van elektrische auto’s (zowel op gebied van accu’s als snelladen) zo snel, dat de Mirai op dit moment weinig voordeel biedt. Vanwege de kleine markt zijn waterstof en de bijbehorende techniek bovendien kostbaarder dan batterijen en elektriciteit uit het stopcontact.
Dat gezegd hebbende is de Mirai een prima auto. Het tanken van waterstof verloopt eenvoudig en snel. De Mirai biedt een bruikbare actieradius, is comfortabel, stil en vlot. Ondanks het beperkte aantal tankstations verliep een week lang rijden met de Mirai probleemloos. De belangrijkste les na een week rijden op waterstof is: als waterstof de toekomst is, dan is Toyota daar klaar voor.
plus
- Geen schadelijke uitstoot
- Snel en eenvoudig tanken (waar dat kan)
- Nette prijs / lage bijtelling over gehele waarde
min
- Matige hoofdruimte i.c.m. zonnedak
- Nog weinig tankstations met waterstof
- Minder voordelig dan batterij-elektrisch rijden
