Vermoeidheid achter het stuur blijft een van de belangrijkste oorzaken van ongevallen en doden op onze wegen. Hoe kun je het voorkomen?
Vermoeidheid achter het stuur is een verraderlijk probleem dat veel verkeersongevallen veroorzaakt, waarvan een groot deel met dodelijke afloop. Volgens het verkeersveiligheidsinstituut VIAS is bij 15 procent van de ongevallen met gewonden of doden een slaperige bestuurder betrokken. Dit komt neer op meer dan 5.000 letselongevallen per jaar en is zelfs de belangrijkste doodsoorzaak op snelwegen.
Prikkelende ogen en gegeeuw
De signalen liggen nochtans voor de hand: prikkelende ogen, geeuwen, een zwaar hoofd, een stijve nek, rugpijn of een verstarde blik zijn allemaal tekenen van vermoeidheid. Een ander typisch fenomeen is de behoefte om te bewegen in de auto en voortdurend van positie te veranderen. Tot zover de vermoeidheid.
De tekenen van slaperigheid zijn vergelijkbaar, maar in dit geval leidt het tot periodes van microslaap die vaak minder dan vier seconden duren. Dat is uiteraard een enorme tijdspanne, want in die tijd kan een ongeval gebeuren. Naar schatting wordt het risico op een ongeval binnen dertig minuten na het begin van de slaperigheid drie tot vier keer zo groot. Onder deze omstandigheden neemt de reactietijd toe en kan het voor de bestuurder moeilijk worden om zijn of haar traject te volgen.
Hoe vermoeidheid en slaperigheid voorkomen?
Gezond en licht eten is nog een manier om vermoeidheid en slaperigheid achter het stuur te beperken, net als medicatie vermijden. Is die toch nodig, controleer dan de bijsluiter op mogelijke effecten op vermoeidheid.
Neem pauzes
Natuurlijk vervangt frisse lucht een dutje niet. Rusten kan op korte tijd de risico’s aanzienlijk verminderen. Vaak is tien minuten al genoeg om te herstellen. Het spreekt voor zich dat de aanwezigheid van een passagier de waakzaamheid van de bestuurder verhoogt. Vermijd ten slotte dat je sneller begint te rijden wanneer je moe bent. Misschien denk je zo vroeger aan te komen of de alertheid te verhogen. Niets is minder waar, want zo moet je meer informatie tegelijk verwerken en dat versterkt juist de vermoeidheid. Wel is gebleken dat luisteren naar je favoriete muziek of podcasts de alertheid verhoogt.