Na 50 jaar wordt de Belgische wegcode eindelijk aangepast om de nieuwe mobiliteitsvormen die de laatste jaren op onze wegen zijn opgekomen beter te regelen. Het gaat om veel wijzigingen, die ontstaan zijn uit uitvoerig overleg tussen de Gewesten. 
De Belgische wegcode verandert eindelijk. Deze kwestie ligt al bijna 20 jaar op tafel (sinds 2005, om precies te zijn) en het stond vast dat er verandering nodig was. Mensen verplaatsen zich nu eenmaal niet meer zoals vroeger. Het was de federale minister van Mobiliteit, Georges Gilkinet (Ecolo), die de nieuwe wegcode voorstelde, de bekroning van een lang proces en het resultaat van breed overleg tussen de betrokken partijen, de Federale Overheidsdienst Mobiliteit, Justitie en de Gewesten natuurlijk, maar ook Centrex, vertegenwoordigers van het College van procureurs en de Vereniging van Politierechters.
Volgens het kabinet van de minister hebben “actieve gebruikers” een speciale plaats gekregen in deze radicaal herziene code, d.w.z. gebruikers die als zwakker worden beschouwd en die hun spieren gebruiken om zich te verplaatsen: wandelaars, fietsers, steprijders, enzovoort. Tijdens zijn presentatie verklaarde Georges Gilkinet dat “het vanaf het begin van mijn mandaat mijn ambitie is geweest om van mobiliteit een vrijheid te maken. Maar er kan geen vrijheid zijn zonder respect tussen de gebruikers, zonder een evenwichtig gebruik van de openbare ruimte. De wegcode biedt een antwoord op deze twee fundamentele uitdagingen, door middel van regelgeving die is aangepast aan nieuwe behoeften.
5 pijlers
En vanaf nu zeg je niet meer ‘wegcode’, maar ‘code van de openbare weg’. Waarom? Omdat, zoals je hebt begrepen, het niet langer de auto is die centraal zal staan op de weg. Voor de opstellers van deze nieuwe code is de auto niet langer de norm voor mobiliteit en is er dus geen sprake meer van dat de auto het monopolie heeft op de openbare weg. Dit is een echte paradigmaverschuiving. Natuurlijk is de Code ook niet revolutionair veranderd, maar hij bevat wel een aantal veranderingen die we per gebruiker op een rijtje zetten.
Voetgangers
De veranderingen voor voetgangers zijn vooral bedoeld om hen meer bewegingsruimte te geven. Het moet gezegd worden dat trottoirs de afgelopen decennia kleiner zijn geworden en nu vol staan met andere mobiliteitsmiddelen. Bij het parkeren van tweewielige voertuigen (fietsen, brommers, motoren) op trottoirs moet er minstens 1,5 m vrije ruimte overblijven. Bovendien moet de veiligheidsafstand tussen een bewegend voertuig en een voetganger 1 m binnen de bebouwde kom en 1,5 m buiten de bebouwde kom bedragen. Voetgangers kunnen kruispunten nu ook diagonaal oversteken, mits er een “volledig groen voetgangers”-signaal is. Tot slot kunnen groepen voetgangers die ‘s avonds of ‘s nachts reizen nu kiezen tussen het gebruik van verlichting of het dragen van een reflecterend hesje.
Fietsen
Daarnaast zullen fietsers (en tweewielers) ook doorheen rijen stilstaande auto’s tussen twee rijstroken kunnen rijden, terwijl fietsen en speedpedelecs het rood of oranje licht kunnen negeren wanneer signaal B22 aanwezig is, zolang ze de voorrang respecteren. Elektrische fietsen mogen ook in voetgangerszones rijden, maar enkel stapvoets.
Bromfietsen en motoren
Bromfietsen zullen niet langer gebruik kunnen maken van fietspaden wanneer de maximumsnelheid op de weg 50 km/u is. Voor motorfietsen zal ook het bord “inhaalverbod C35″ gelden. Zij zullen echter ook gebruik kunnen maken van de zogenaamde “vluchtstrook”, d.w.z. de ruimte die auto’s tussen twee rijstroken laten in geval van vertraging. Net zo belangrijk is dat ze niet meer loodrecht op de rijbaan kunnen parkeren, maar in de richting van de rijbaan. Bovendien kunnen wegbeheerders het parkeren van motoren op trottoirs verbieden.
Auto’s
Voor auto’s zal alternerend parkeren (om de 15 dagen van kant wisselen) niet langer bestaan, terwijl de bestuurder en de passagier beiden strafbaar zullen zijn als de passagier geen veiligheidsgordel draagt. De bestuurder zal dus ook verantwoordelijk zijn voor de personen die hij of zij vervoert. Bij een ongeval is het verplicht om allevier de knipperlichten te gebruiken. Zo niet, dan blijft het gebruik van de driehoek de regel, geïnstalleerd op 100 m afstand op snelwegen en autowegen. Tot slot, hoewel dit vanzelfsprekend leek, maar niet verplicht was: bij slecht zicht wordt het gebruik van dimlichten verplicht.
Bovendien zal het nu verboden zijn om te stoppen in een aantal situaties. Dit geldt in het bijzonder wanneer de doorgang van de tram belemmerd zou kunnen worden, op plaatsen die gereserveerd zijn voor mensen met een handicap, op busbanen, op fietspaden of bij rotondes.
Er zijn ook een aantal nieuwe veiligheidsregels, zoals de verplichting voor automobilisten om een reflecterend hesje te dragen op alle soorten wegen (en niet langer alleen op snelwegen), een inhaalverbod, zelfs voor motoren, en veiligheidsafstanden van minstens 2 seconden voor alle zones boven de 50 km/u. De nieuwe code zal ook nieuwe gevarensignalen bevatten, zoals hieronder afgebeeld.
Wanneer wordt het geïmplementeerd?
Alle documenten en ontwerpen met betrekking tot de nieuwe wegcode zijn gevalideerd door de belanghebbenden en zullen eind dit jaar worden voorgelegd aan de Raad van State. De nieuwe wegcode zou dus in het voorjaar van 2024 in het Belgisch Staatsblad moeten verschijnen en in het najaar van 2025 van kracht moeten worden. Tegen die tijd komen we er zeker nog op terug.
Op zoek naar een auto? Zoek, vind en koop het beste model op Gocar.be
