De Europese Unie wil in 2026 elke 60 kilometer een laadstation voor elektrische auto’s op de belangrijkste wegen. Ook voor bussen en vrachtwagens moeten er meer groene mogelijkheden bijkomen, maar er moet nog een hoop gebeuren. “Veel landen lopen achter.”
Om Europa’s groene ambities waar te maken moeten er meer en betere voorzieningen komen voor schonere voertuigen, zoals elektrische auto’s en vrachtwagens op waterstof, zo spraken de EU-lidstaten vorige week af met het Europees Parlement. Er komen nieuwe regels waaraan lidstaten zich moeten gaan houden.
Een van de belangrijkste maatregelen voor consumenten is dat er voor elektrische auto’s meer laadplekken bij moeten komen: op elke 60 kilometer langs de belangrijkste Europese wegen moeten laadstations verrijzen met één of meerdere laadpalen en -punten.
13.000 punten
Afgelegen gebieden uitgezonderd, gaat deze afspraak over het wegennetwerk tussen grote steden en knooppunten in de EU, zoals havens en luchthavens, ook wel aangeduid als het Trans-European Transport Network (TEN-T). In het kleinere kernnetwerk dat volgens de Commissie goed is voor bijna 47.000 kilometer aan wegen staan nu zo’n 13.000 individuele laadpunten.
Uitgaande van een laadstation elke 60 kilometer, zouden er op het kernnetwerk uiteindelijk 783 laadstations moeten verschijnen. Op termijn moeten ook op het bredere Europese wegennetwerk van meer dan 100.000 kilometer meer laadmogelijkheden bijkomen.
Vraagtekens
Duidelijk is wel dat er onder de nieuwe afspraken veel van die plekken bij moeten komen. Hoeveel dat er precies moeten zijn weet Wartberger niet.
Hoofdlijnen EU-akkoord
- Op elke 60 kilometer van het ‘core TEN-T-netwerk’ moeten per 2026 snellaadstations verrijzen.
- Het betreft stations met een minimumcapaciteit van 400 kW en zeker één laadpunt met een vermogen van 150 kW.
- Per 2028 moet het vermogen per laadstation toenemen tot 600 kW.
- Voor vrachtwagens en bussen moeten per 2028 en elke 120 kilometer laadmogelijkheden zijn op zeker de helft van de wegen.
- Ook moet er elke 200 kilometer waterstof kunnen worden getankt.
‘Landen lopen achter’
“Een groot aantal landen loopt achter”, zegt betrokken Europarlementariër Caroline Nagtegaal (VVD) over de laadvoorzieningen in Europa. Om de groei van het aantal elektrische auto’s bij te benen is het zaak dat ook het aantal laadpalen flink omhoog gaat, zegt ze.
Het aantal laadpalen in de EU groeit hard, maar er is ook een groot verschil tussen landen onderling en vooral tussen West- en Oost-Europa, zo laten gegevens van de Europese Commissie zien. Meer dan de helft van een kleine half miljoen publieke laadpunten is te vinden in Nederland, Frankrijk en Duitsland.
Het gat is ‘enorm’, concludeerde autobrancheclub ACEA vorig jaar ook al. Het aantal is bovendien onvoldoende om de klimaatdoelen te halen. In 2030 zijn er volgens onderzoek van McKinsey 6,8 miljoen openbare laadpunten nodig om de beoogde halvering van de CO2-uitstoot te halen.
Groot gat tussen landen
| Meest | Minst |
| Nederland (111.043) | Malta (12) |
| Frankrijk (83.317) | Estland (280) |
| Duitsland (82.609) | Litouwen (428) |
| Italië (30.787) | Letland (506) |
| Spanje (29.539) | Griekenland (985) |
‘Nederland zit goed’
In Nederland zit het wel goed met die infrastructuur, zegt Maarten van Biezen, van de Vereniging Elektrische Rijders. “Op de belangrijkste wegen zijn al laadpunten te vinden.” De overheid is daar al langer bezig en stelde een heuse agenda op om te beantwoorden aan de groeiende vraag. “Eigenlijk zouden alle landen zo’n agenda moeten hebben.”
Uiteindelijk moet het mogelijk zijn voor landen om de achterstanden in te halen, zegt Van Biezen. “Ook in Nederland is in maar een paar jaar tijd heel veel infrastructuur gerealiseerd.” Sommige landen zouden daarom ook de kunst komen afkijken, al kan hij geen namen noemen.
Weinig waterstof
Volgens het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat zijn er voldoende laadmogelijkheden op het Nederlandse deel van het kernnetwerk, waaronder de A1 en A2. “Op sommige trajecten is er nog geen laadpunt van 150 kW”, zegt woordvoerder Joris Schouten. Ook zijn er nog onvoldoende opties voor elektrische vrachtwagens en voertuigen op waterstof.
De komende jaren moeten er, los van de EU-deal, veel laadpunten bijkomen in Nederland, bij bedrijven, winkels, mensen thuis. In 2030 moeten het er naar verwachting 1,7 miljoen zijn, waar dat nu een kleine half miljoen is. Dat is volgens autokenner Carlo Brantsen, hoofdredacteur van Carros, vooral een monsterklus vanwege het nu al overvolle stroomnet in Nederland.
“Kun je nagaan wat er gebeurt als er miljoenen laadpalen bijkomen”, zegt hij.
Weinig plek op het net
Voor publieke laadpalen is op dit moment meestal nog wel plek op het stroomnet, zegt Eric van Kaathoven van Elaad, een gezamenlijk kennisplatform van de netbeheerders. Maar gaat het om grotere groepen (snel)laders wordt het al moeilijker: “Dan moet de netbeheerder echt berekenen of er genoeg netcapaciteit is.”
De groeiende laadvraag moet volgens hem vooral worden opgevangen door op grote schaal slimmer te gaan laden, bijvoorbeeld op momenten dat het net net minder belast wordt. Maar er zijn ook flinke verzwaringen nodig op het stroomnet en dat gaat nog wel even duren.
